Σχεδόν όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε αισθανθεί ότι η ψυχολογία μας δεν είναι καλή ή έχουμε βιώσει καταστάσεις έντονου άγχους.

Τα αυτοάνοσα νοσήματα, απασχολούν πολύ μεγάλες μερίδες ασθενών. Πρόσφατα στατιστικά δείχνουν ότι 1 στους 5 ανθρώπους πλέον πάσχει από κάποιο αυτοάνοσο, ενώ λόγω της ραγδαίας αύξησης δεν αποκλείεται το ποσοστό να έχει γίνει 1 στους 4.

Τι είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα;

Τα αυτοάνοσα νοσήματα αναπτύσσονται, όταν τα κύτταρα μας έχουν αλλοιωθεί σε τέτοιο βαθμό, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό μας σύστημα να παύει, πλέον, να τα αναγνωρίζει σαν δικά του. Έτσι, στρέφεται εναντίον των ιστών και των οργάνων του ίδιου του οργανισμού του, με στόχο την εξουδετέρωση τους.

Στα αυτοάνοσα νοσήματα παρατηρούμε φλεγμονές στους ιστούς ή γενικά συμπτώματα όπως είναι ο πυρετός και η κόπωση άλλα δεν αναγνωρίζουμε κάποιον σαφή εξωγενή παράγοντα να προκαλεί την ενεργοποίηση του ανοσολογικού συστήματος. Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι το ανοσολογικό σύστημα στρέφεται σε στοιχεία των ίδιων του των κυττάρων. Ανιχνεύουμε αντισώματα και που δεν αναγνωρίζουν στοιχεία π.χ. των ιών, αλλά πρωτεΐνες που βρίσκονται μέσα σε όλα τα κύτταρα και συμμετέχουν σε διάφορες λειτουργίες τους. Αυτά τα αντισώματα τα ονομάζουμε αυτοαντισώματα. Επίσης, αυτό που είναι χαρακτηριστικό των αυτοανόσων νοσημάτων είναι ότι το ανοσολογικό σύστημα συνεχώς είναι ενεργοποιημένο σαν να δέχεται συνέχεια ένα ερέθισμα. Ο οργανισμός μας πολλές φορές φτιάχνει αυτοαντισώματα για να περιορίσει και να βελτιώσει διεργασίες. Όταν ανιχνεύουμε αυτοαντισώματα στο αίμα μας δεν σημαίνει ότι πάσχουμε από αυτοάνοσα νοσήματα. Πρέπει να υπάρχει κάποια βλάβη οργάνου ή ιστού που θα την αναγνωρίσουμε για να θεωρήσουμε ότι κάποιο άτομο πάσχει από αυτοάνοσο νόσημα.

Ποια είναι η αιτιολογία των αυτοάνοσων νοσημάτων;

Η αιτιολογία των αυτοάνοσων νοσημάτων είναι πολυπαραγοντική καθώς γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ορμονικοί, και ανοσολογικοί παράγοντες θεωρούνται σημαντικοί για την ανάπτυξή τους. Παρ ‘όλα αυτά, η έναρξη τουλάχιστον του 50% των αυτοάνοσων διαταραχών, έχει αποδοθεί σε “άγνωστους παράγοντες ενεργοποίησης”. Πολυάριθμες μελέτες έχουν καταδείξει την συμβολή τόσο του σωματικού, όσο και του ψυχολογικού στρες στην ανάπτυξη των αυτοάνοσων νοσημάτων, επιδρώντας στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι ένα υψηλό ποσοστό (έως και 80%) των ασθενών ανέφεραν ασυνήθιστο συναισθηματικό στρες πριν από την έναρξη της νόσου. Όπως έχει φανεί, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος μεταξύ στρες και ασθένειας. Αυτό συμβαίνει γιατί από την μία το στρες συμβάλει στην εκδήλωση της αυτοάνοσης νόσου και από την άλλη η ίδια η ασθένεια προκαλεί στρες. Εξαιτίας του στρες ενεργοποιούνται νευροενδοκρινείς ορμόνες οι οποίες οδηγούν σε ανοσολογική απορύθμιση, η οποία τελικά οδηγεί σε αυτοάνοση νόσο, μεταβάλλοντας ή ενισχύοντας την παραγωγής κυτοκίνης. Το στρες επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα τόσο άμεσα όσο και έμμεσα μέσω της ενεργοποίησης νευρικών και ενδοκρινών συστημάτων. Κατά τη διάρκεια στρεσογόνων περιόδων παρατηρείται αύξηση των ορμονών που εκλύονται όταν ο οργανισμός βρίσκεται υπό στρες. Αυτή η αύξηση συνδέεται με την εμφάνιση διάφορων αυτοάνοσων νοσημάτων.

Μάλιστα το στρες δεν ευθύνεται μόνο για την έναρξη αλλά σε πολύ μεγάλο βαθμό και για τις υποτροπές των νόσων αυτών, καθώς έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι είναι πιο πιθανή η υποτροπή όταν το άτομο βιώσει ένα στρεσογόνο γεγονός (π.χ. διαζύγιο), έχει χρόνιο στρες ή καταθλιπτικά συναισθήματα.

Πηγές: therapia.gr, allazoume.com